Branche-afspraken fysieke belasting

Wat zijn branche-afspraken?

Branche-afspraken fysieke belasting

  • Beoordelingsmethodiek

  • Gedrag

    • Bevordering bewustwording directie

      Het hoogste management bepaalt het niveau van (arbo)beheersmaatregelen dat in het bedrijf wordt geïmplementeerd. Uit onderzoek blijkt dat in bedrijven waar het hoogste management arbo-bewust is, de arbeidsomstandigheden aantoonbaar beter zijn, dan bij bedrijven waar dat niet het geval is. Daarom dient er op het hoogste managementniveau aandacht te zijn voor arbeidsomstandigheden.

      Print deze afspraak

    • Frequentie voorlichting fysieke belasting afhankelijk van de mate van fysieke belasting

      De frequentie waarmee voorlichting wordt aangeboden, is afhankelijk van de mate waarin fysieke belasting een risicofactor is voor de werknemer. Relevante factoren hierbij zijn:

      • het gewicht dat getild moet worden;
      • de frequentie waarmee tilhandelingen verricht moeten worden;
      • de belasting die optreedt bij duwen en/of trekken;
      • de belasting die optreedt bij reiken en
      • de belasting die optreedt ten gevolge van langdurig staan.

      Indien minimaal 1 (praktijk)grenswaarde wordt overschreden: één keer per 4 jaar;

      Indien minimaal 2 (praktijk)grenswaarden worden overschreden: één keer per 2 jaar;

      Indien minimaal 3 (praktijk)grenswaarden worden overschreden: één keer per jaar;

      Print deze afspraak

    • Gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen en opvolgen instructies

      Werknemers hebben (ook) een eigen verantwoordelijkheid om persoonlijke beschermingsmiddelen te gebruiken en instructies op te volgen op die plaatsen waar door de werkgever wordt aangegeven dat dit verplicht is.

      Print deze afspraak

    • Instructie

      Instructie over juist gebruik van een machine / hulpmiddel reduceert de kans dat medewerkers de machine / het hulpmiddel onbewust op een onjuiste wijze gebruiken.

      Print deze afspraak

    • Sanctiebeleid

      Daar waar medewerkers geen persoonlijke beschermingsmiddelen dragen en het aanspreken door een leidinggevende daarop onvoldoende effectief blijkt, is het instellen van een sanctiebeleid een sluitsteen om tot veilig gedrag te komen. Ook kan sanctiebeleid noodzakelijk zijn om te komen tot een op de juiste wijze omgaan met ter beschikking gestelde hulpmiddelen.

      Print deze afspraak

    • Toezicht gebruik hulpmiddelen

      De werkgever ziet er op toe dat werknemers gebruik maken van de ter beschikking gestelde hulpmiddelen. Dit toezicht is een onmisbare schakel is in het beheersen van het risico.

      Print deze afspraak

    • Toezicht gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen

      De werkgever ziet er op toe dat medewerkers gebruik maken van de ter beschikking gestelde persoonlijke beschermingsmiddelen.

      Print deze afspraak

    • Training/instructie lijnmanagement

      Lijnmanagers hebben als taak om medewerkers te informeren over (on) gezonde arbeidsomstandigheden en om medewerkers aan te spreken op ongezond gedrag. Daartoe dienen de lijnmanagers de sociale en inhoudelijke deskundigheid te hebben. Als zij deze niet voldoende hebben, worden zij op deze aspecten getraind.

      Print deze afspraak

    • Voorbeeldgedrag lijnmanagement

      Als het lijnmanagement door middel van voorbeeldgedrag laat zien dat zij het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen belangrijk vindt, heeft dat een positief effect op het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen door overige werknemers.

      Print deze afspraak

    • Voorlichting dragen lasten

      Het veelvuldig dragen van lasten levert een aanzienlijke fysieke belasting op en daarmee een risico voor de gezondheid. Een aantal praktische tips om de belasting te reduceren:

      • Houd de last dicht bij je lichaam;
      • Vermijd bukken, buig je knieën;
      • Verdeel de last zo goed mogelijk over de linker en rechterarm;
      • Til liever twee keer een lichtere last, dan één keer een zwaardere last;
      • Gebruik, als dat mogelijk is een tilhulpmiddel;
      • Houd de schouders zo laag mogelijk.

      Print deze afspraak

    • Voorlichting duwen en trekken

      Het handmatig duwen en trekken van transportmateriaal kan een aanzienlijke fysieke belasting opleveren en daarmee een risico voor de gezondheid vormen. Een aantal praktische tips:

      • Probeer te duwen in plaats van te trekken;
      • Duw met beide handen;
      • Gebruik je lichaamsgewicht.

      Print deze afspraak

    • Voorlichting reiken

      Regelmatig ver reiken levert een aanzienlijke fysieke belasting op en daarmee een risico voor de gezondheid vormen. Een aantal praktische tips:

      • het vermijden van ver reiken ontziet de rug;
      • het voorkomen van werken met een gedraaide rug verkleint de belasting van de spieren en
      • het werken tussen heup- en schouderhoogte is minder vemoeiend.

      Print deze afspraak

    • Voorlichting repeterende bewegingen

      Het uitvoeren van repeterende bewegingen levert een aanzienlijke fysieke belasting op en daarmee een risico voor de gezondheid. Een aantal praktische tips om de belasting te reduceren:

      • het laag houden van de schouders reduceert de spierspanning rond de schoudergordel;
      • het werken op de juiste hoogte voorkomt onnodig bukken of onnodig heffen van de schouders en
      • het recht houden van de polsen (zie afbeelding) reduceert de kans op polsklachten.

      Print deze afspraak

    • Werknemers melden onjuist/onveilig gedrag

      Werknemers melden het aan leidinggevenden als andere werknemers geen (juist) gebruik maken van ter beschikking gestelde hulpmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen. Dat geld in alle gevallen indien dat onjuist / onveilig gedrag ook invloed kan hebben op andere werknemers.

      Print deze afspraak

    • Inspiratie: Werknemers spreken elkaar aan op (on)juist gedrag

      Dit is een inspiratie afspraak Klik hier voor uitleg

      In bedrijven waar werknemers anderen aanspreken op ongewenst (arbo)gedrag, zijn de arbeidsomstandigheden beter dan in bedrijven waar dat niet gebeurd. Dit geldt bijvoorbeeld voor het aanspreken op het gebruik maken van ter beschikking gestelde hulpmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen.

      Print deze afspraak

  • Gezondheidsbewaking

    • Frequentie periodiek medisch onderzoek

      De frequentie waarmee periodiek medisch onderzoek wordt aangeboden is afhankelijk van de mate waarin fysieke belasting een risicofactor is voor de werknemer. Relevante factoren hierbij zijn:

      • het gewicht dat getild moet worden;
      • de frequentie waarmee tilhandelingen verricht moeten worden;
      • de belasting die optreedt bij duwen en/of trekken;
      • de belasting die optreedt bij reiken en
      • de belasting die optreedt ten gevolge van langdurig staan.

      Indien minimaal 1 (praktijk)grenswaarde wordt overschreden: één keer per 4 jaar;

      Indien minimaal 2 (praktijk)grenswaarden worden overschreden: één keer per 2 jaar;

      Indien minimaal 3 (praktijk)grenswaarden worden overschreden: één keer per jaar;

      Print deze afspraak

  • Grenswaarden

    • Eén arm duwen/trekken

      Het duwen en trekken van rollend materieel kan redelijkerwijs met één hand uitgevoerd worden. Indien dit niet het geval is, wordt gezocht naar een wijze de duw- en trekkrachten te verminderen.

      Print deze afspraak

    • Maximaal 6 uur/dag staan

      Medewerkers staan maximaal 6 uur per dag op een vaste plek van 1 vierkante meter .

      Print deze afspraak

    • Maximaal gewicht ingekochte zakken

      Zakken die ingekocht worden en die mogelijk handmatig getild worden, zijn niet zwaarder dan 25 kg netto.

      Print deze afspraak

    • Ontspanningsmomenten repeterend werk

      In een werkcyclus zijn één of meerdere momenten aanwezig waarin de medewerker zijn spieren kan ontspannen.

      Print deze afspraak

    • Reikafstand beperken

      De reikafstand is zodanig dat de medewerker zijn bovenarmen tijdens de gehele cyclus vrijwel voortdurend langs zijn lichaam kan houden.

      Print deze afspraak

    • Structurele tilwerkzaamheden

      Handmatig tillen:
      Werkgever en werknemers spreken af dat zij in de arbocatalogus alleen afspraken maken over structurele tilwerkzaamheden.

      Structurele tilwerkzaamheden:
      Indien er sprake is van werkzaamheden waarbij structureel tilwerkzaamheden worden verricht die dusdanig zwaar zijn dat zij, op termijn, tot gezondheidsschade leiden, dan wordt bij deze werkzaamheden in alle gevallen gebruik gemaakt van tilhulpmiddelen. Tilhulpmiddelen worden door de werkgever ter beschikking gesteld en door de werknemers gebruikt.
      Onder de voorwaarde dat tilhulpmiddelen worden gebruikt, waardoor de feitelijke tilbelasting significant gereduceerd wordt, blijft daardoor het gebruik van zakken van 25 kg mogelijk.
       

      Print deze afspraak

    • Uitvoeren van jaarlijkse beoordeling van werkplekken met zwaar werk.

      Jaarlijkse beoordeling / evaluatie van werkplekken waar gemiddeld meer dan twee uur per dag:

      • lasten gedragen moeten worden en/of
      • lasten geduwd en/of getrokken moeten worden en/of
      • repeterende handelingen verricht worden en/of
      • in een onnatuurlijke houding gewerkt wordt.

      Print deze afspraak

  • Organisatorisch

    • Beoordeling vooraf van fysieke belasting bij nieuwe werkplek

      Beoordeel bij (her)ontwerp van werkplekken vooraf de fysieke belasting van medewerkers. Pas het ontwerp aan indien de fysieke belasting een gezondheidsrisico met zich meebrengt.

      Print deze afspraak

    • Fysieke belasting als onderdeel programma van eisen nieuwe machines

      Stel ten behoeve van de aanschaf van nieuwe machines en gereedschappen vooraf eisen aan de ergonomie van de betreffende machine / gereedschap. Doel van deze eisen is dat grenswaarden voor fysieke belasting niet overschreden worden zodra een nieuwe machine in gebruik wordt genomen.

      Print deze afspraak

    • Fysieke belasting als onderdeel van een installatiecheck nieuwe machines

      Evalueer na installatie van een nieuwe machine of de ergonomie van de machine in de praktijk voldoet aan de eisen die daaraan gesteld zijn in het programma van eisen.

      Print deze afspraak

    • Programma voor onderhoud

      Het opstellen en uitvoeren van een programma voor periodiek preventief onderhoud, voorkomt ook dat, afhankelijk van de factoren die voorkomen:

      • geluid dat de machine produceert niet toeneemt door gebruik;
      • de hoeveelheid stof / stoffen die vrijkomen niet toenemen door gebruik;
      • de hoeveel hitte die vrijkomt niet toeneemt door gebruik;
      • fysieke belastingsproblemen periodiek worden besproken en daardoor eerder verholpen;
      • de beveiliging van de machine periodiek gecontroleerd wordt en eventuele fouten / tekorten daarin sneller worden geconstateerd en verholpen.

      Print deze afspraak

    • Zwangerschap en fysieke belasting

      Een zwangere vrouw die fysiek zwaar werk verricht , meldt (zo snel mogelijk) aan haar leidinggevende dat zij zwanger is. Er is sprake van fysiek zwaar werk indien een vrouw op basis van de in de arbocatalogus opgenomen criteria in aanmerking komt voor een periodiek medisch onderzoek.

      De leidinggevende stuurt haar vervolgens zo snel mogelijk door naar de bedrijfsarts met als doel om afspraken te maken welke werkzaamheden de vrouw wel, in aangepaste vorm, of niet meer mag verrichten.

      De bedrijfsarts stelt de leidinggevende van deze, dwingende, afspraken op de hoogte. Tijdens het eerste bezoek geeft de bedrijfsarts aan of het wenselijk is dat er ook een consult plaats vindt vlak voordat de zwangere vrouw met zwangerschapsverlof gaat. Dit kan zinvol zijn zodat de bedrijfsarts de zwangere onder meer voor kan lichten over de mogelijke risico’s van het geven van borstvoeding indien de vrouw blootgesteld kan zijn geweest aan (mogelijk schadelijke) stoffen die in de moedermelk aanwezig kunnen zijn.

      Bij hervatting van de werkzaamheden heeft de vrouw recht om een afspraak met de bedrijfsarts te maken. Dit is met name relevant indien de vrouw, bijvoorbeeld ten gevolge van complicaties tijdens zwangerschap en/of bevalling, twijfelt of zij het eigen werk al dan niet in aangepaste vorm, kan hervatten.

      De vrouw wordt door middel van een brochure voorgelicht over de meest recente wetenschappelijke inzichten over de effecten die bepaalde risicofactoren op zwangere vrouwen die werken kunnen hebben. Deze inzichten zijn ondermeer verwoord in de richtlijn “zwangerschap en arbeid” die de bedrijfsartsen hanteren. In deze brochure is ook opgenomen wanneer de vrouw voor een second opinion bij het UWV terecht kan. Indien een vrouw het niet eens is met de werkzaamheden die zij volgens de bedrijfsarts zou kunnen verrichten, dan staat het haar altijd vrij hierover een second opinion bij een andere bedrijfsarts aan te vragen.

      Print deze afspraak

    • Inspiratie: Inschakelen bewegingsadviseur

      Dit is een inspiratie afspraak Klik hier voor uitleg

      Een bewegingsadviseur (bv ergotherapeut of ergonoom) kijkt samen met de medewerker wat eventuele knelpunten zijn bij het uitvoeren van de werkzaamheden. Een bewegingsadviseur kan medewerkers bijvoorbeeld leren handelingen anders uit te voeren of leren om te gaan met hulpmiddelen.

      Print deze afspraak

Risico's & Oplossingen